Paso a facer unha "breve" crónica. Tamén pendurarei deste fío as miñas transparencias. Propoño que os que estivestes de poñentes ou como se queira chamar, engadades tamén as vosas ponencias ou, se tedes algún blog propio ou similar, unha ligazón. Así nos serve de referencia para o futuro.
Chego á cidade de Compostela con tempo suficiente antes do comezo das 11:00 (e menos mal, que eu pensaba era ás 11:30. Na cafetería están nunha mesa 6 persoas de AstroVigo e Rías Baixas, o cal xa supón un bo pálpito. Xente que había meses ou anos que non vía... a ver se é verdade que imos encher. Puntualmente empezan os obradoiros ou ponencias, como queirades chamalos.
Asistentes: entre 40-45 persoas. Ademais, case todo o mundo estivo case todo o tempo, proba do interese que espertaban todos os temas tratados.
A miña crónica. Ollo, tomei notas do que me pareceu interesante e do que eu máis ignoraba, para aprender. Así que hai un pouco de todo. Para maior referencia, contactade con cada autor. Calquera inexactitude é culpa miña, por non entender o que estaba anotando ou por estar distraído. Pensade que só son ideas do que alí se falou e anotadas según os meus intereses. Irei completando con ligazóns a webs que vaia vendo por aí nos próximos días.
11:10: Óscar Blanco, "Astrofoto a lo grande"
Desde o primeiro momento Óscar deixou claro que ía falar tanto do ceo nocturno como de paisaxes terrestres con obxectos celestes. O máis abraiante, o sucesivo paso de fotografías marabillosas, espectaculares e curiosas. Algunhas, seguro que estaban postas a mala fe para darnos "cochina envidia" (si, falo das das auroras). Entre algunhas das ideas que foi deixando caer Óscar:
- estas imaxes permiten evidenciar a contaminación lumínica
- o uso dun filtro difusor poida que faga máis gordas as estrelas ao perder definición, pero rexistra mellor as cores
- estes grandes campos permiten reunir obxectos moi afastados (como os dous cometas do ano pasado) na mesma imaxe
- consellos: localización e encadre, gran angular luminoso, trípode estable ou montura ecuatorial según necesidades e tempos de exposición, disparador e/ou retardo de disparo, exposicións de poucos segundos, sensibilidade media ou alta, luz ambiente se é precisa (o luar ou artificial), procesado posterior buscando un resultado natural (aínda que obedece máis a un gusto persoal).
- consellos para panoramas con varias fotos: como facelas bastante solapadas para facilitar o procesado cos programas específicos.
- tamén se pode empregar unha cámara compacta, se permite alongar o tempo de exposición e quitar o autofoco.
11:30: Borja Tosar, "Detección e caracterización de exoplanetas dende o OAF"
Quen nos ía dicir, hai uns anos, que temos a noso alcance os medios para "ollar" exoplanetas. Cando eu estudiei a carreira (si, era o século pasado), nin se sabía que existiran. A ciencia avanza que é unha barbaridá...
- temos 1826 exoplanetas confirmados (seguro que esta cifra xa está caducada). O catálogo do telescopio espacial Kepler ten máis de 4000 exoplanetas por confirmar. É un campo moi grande e rico para traballar.
- Un dos métodos máis usados é o dos tránsitos planetarios. Por fotometría detectamos a diminución no brillo da estrela. É moi tenue, pero hoxe a súa medida está ao alcande dos afeccionados.
- Requírese que planifiquemso o mellor momento para a observación. Por exemplo, coa ferramenta Starobs do IAC sabemos o mellor momento para ver un exoplaneta en concreto. E, ao contrario, podemos buscar nunha base de datos que exoplanetas están a tiro un día e lugar en concreto, no que poidamos observar e saibamos que imos ter bo tempo.
- Hai que ter en conta a Lúa e a súa fase, pois requerimos o maior contraste posible.
- Contamos con dúas posibles técnicas: fotometría absoluta ou diferencial. A segunda é máis cómoda para este traballo e menos pesada.
- Que información conseguimos: obtemos a curva de luz e podemos trasmitir os nosos datos á base de datos. Obtemos os datos do seu periodo de revolución. A profundidade da curva ou do tránsito está relacionado co tamaño da estrela e do planeta. De aí tiramos o radio do planeta se coñecemos o radio da estrela. Coa terceira lei de Kepler (Nota de Dosi: é unha marabilla cando as ferramentas físicas a usar son de 2º de BUP) obtemos o radio da órbita. A partires disto, se sabemos o tipo de estrela por algún catálogo, podemos saber tamén se o planeta está na zona habitable.
11:50: Javier Moldes (equipo de cacharreo.es), "Detección de meteoros no Albergue dos Biocos"
Ao ser un tema máis coñecido por min tomei menos notas. Javier (adoecido toda a semana por enfermidade) deunos unha perspectiva histórica do uso da radio para a detección de meteoros, algunhas webs de referencia e as bases teóricas que garanten as medidas que tomamos. Describiu tamén as primeiras probas que fixeron eles coa chuvia de meteoros das perseidas do pasado mes de agosto (vamos, que o tema o teñen aínda ben quentiño). Tamén describiu o equipamento que están a instalar no albergue dos Biocos, onde van ir tres antenas para traballar en diferentes frecuencias, que se complementerán coa típica cámara Watec de observación en visual que, nestes momentos, é a que temos máis difundida en Galicia.
12:10: X. Dosi Veiga, "Proxectos de ciencia cidadá"
Xa poño máis abaixo as transparencias usadas e as webs de refencia, como me pediu unha das asistentes :yipi:
13:00: Luis Francisco Pérez, "Fotometría de estrelas variables"
A Luis o coñecemos neste foro por conseguir sempre facer unhas medicións de curvas de luz que nos abraian. Unhas gráficas marabillosas (para o lugar no que traballa) e un traballo moi interesante e con moita proxección de futuro. Persoalmente, só botei en falta que non estivera Aristarco para enriquecer aínda un pouco máis o apartado das preguntas posterior. Ideas da súa presentación que mal apuntei:
- Os afeccionados empregamos fotometría diferencial. Poden aplicarse para estrelas variables, asteroides, cometas, exoplanetas...
- Precisamos tamén CCD, montura computerizada (preferiblemente) e o software, como o Fotodif que é de balde. Luis estivo a explicar as bases do seu funcionamento. Ideal para os que non estamos iniciados na fotometría.
- Unha das complicacións é calcular o tempo de exposición necesario para conseguir o suficiente sinal pero mantendo o comportamento lineal da cámara. Se a estrela é moi brillante podemos desenfocar para repartir o brillo en máis espazo e que sexa mellor de medir o brillo total, que é o que nos interesa.
- O programa Fotodif, unha vez configurado e procesada a nosa imaxe, amósanos unha curva de luz. Para unha estrela variable, normalmente o seu periodo é de moitas horas ou días, polo que deberemos empregar varias sesións para a súa caracterización. O propio programa permítenos solapar esas sesións e comprobar se cubrimos todo o periodo que queiamos analizar.
- Para o caso particular das variables eclipsantes, por exemplo, temos tres tipos diferentes: EA, EB e EW. Tamén contamos na web con simuladores de binarias eclipsantes (Nota D.: creo que non é a web que deu Luis, pero é a que atopei e estiven un cacho ben divertido con ela).
13:20: coloquio, "Coordinación de observacións de meteoros"
Moderador: Hugo González (Non puido asistir e botámolo de menos) / Ricardo Moreno
Ricardo estivo a comentar as distintas opcións que desde o Observatorio Astronómico de Forcarei (OAF) se están a pensar para unirse á posible rede de detección de meteoros con outros afeccionados. De paso, serviunos un pouco de repaso ao que levamos falado e falando nos últimos anos.
- É imprescindible que haxa varios puntos de observación para poder aproveitar os datos e, sobre todo, facer a interesante triangulación de traxectorias.
- Compárase a futura rede CMON e a actual CAMS da NASA... :rofl:A filosofía é a mesma, só que a da nasa xa funciona e o noso aínda está en cueiros.
- Hai outros sistemas que empregan unha lente ollo de peixe que ten o problema da perda de definición e que imposibilita medir traxectorias. Na universidade de Huelva teñen o proxecto Smart, con varios puntos de observación. Tamén se meten en espectrometría que permite caracterizar o meteoro. Moi interesante... En Santiago o leva Docobo.
- Establécese unha pequena mesa redonda sobre que sistema empregarmos. Óptase por aproveitar a infraestrutura que xa temos, baseada en Watec, para construír a rede galega. Os datos que consigamos serán aportados tanto a redes externas cono para os nosos propios cálculos.
- Desde un grupo de radioafeccionados da Estrada se nos oferta a posibilidade de contar con eles, que teñen diversas estrutuas en diversos puntos da xeografía galega e que, polo tanto, poden ser lugares para extender a rede de detección de meteoros a custes mínimos.
Nota D.: é que así da gusto, con máis xente que se anima a axudar e colaborar no futuro. 8)
14:00: a comer.
Ao final creo que todos comemos no Monte da Condesa, o que nos permitiu saudar a vellos coñecidos e tamén coñecer á xente que andaba por alí e que non nos soaba. Persoalmente, permitiume afondar na variedade dos asistentes, superior ao pensado.
(Fin primeira parte) :intello:
